بررسی تأثیر شکاف‌های قومی ـ مذهبی در شکل‌گیری رادیکالیسم در نیجریه

دنیای اسلام در شرایط فعلی، شاهد بروز افراط‌گری‌های گروه‌های مختلف اسلام‌گرا است. این وضعیت در آفریقا به‌طور اعّم و در نیجریه به‌طور اخص با گروه سازمان‌یافته بوکو حرام وضعیتی ویژه می‌یابد. با توجه به پیچیده بودن موضوع افراط‌گرایی در سرزمین‌های اسلامی، این نوشتار از دریچه جنبش‌های اجتماعی و نظریه شکاف‌های اجتماعی به بررسی این پدیده می‌پردازد. بر اساس نظریات جامعه‌شناسان درخصوص شکاف‌های اجتماعی الگوی سه سطحی ساخت اجتماعی، ستیز هویتی و سطح کلان نظام سیاسی در شکل‌گیری شکاف اجتماعی نقش به سزایی را ایفا می‌کنند. پرسش از تأثیر شکاف‌های قومی و مذهبی در شکل‌گیری جنبش افراط‌گرای بوکو حرام، نقطه ثقل این نوشتار است. به نظر می‌رسد درخصوص نیجریه این شکاف‌های اجتماعی به شکل‌گیری جنبش بوکو حرام راه می‌برد که در چرخه اعتدال و تندروی، روی از میانه‌روی برتافته و رادیکالیسم را پیشه خود ساخته است. باز شدن مفری برای گفت‌وگو میان مسلمانان، کمک شایانی به کاهش درگیری‌های درون‌دینی موجود خواهد کرد و تأکید بر اهداف مشترک میان گروهای شیعی و سنی، شرایط را برای مسلمانان نیجریه بهتر خواهد کرد.